Ongehinderd gluren en turen in eigen tuin...

Heb je een tuintje vol? Drukbezocht door vogels in alle formaten maar is de zwerm mussen onder en in de haag pijlsnel verdwenen bij het minste onraad? Wil je het verschil weten tussen een mannetje en vrouwtje? Hangt de voedersilo te ver of vind je het frustrerend dat je te weinig weet om de verschillende mezensoorten - van nature al vrij zenuwachtige vogeltjes die zelden een tijdje blijven zitten op dezelfde plaats - snel en goed te kunnen onderscheiden? Heeft er onlangs een "dat was nu eens een rare vogel" of "kijk daar is ie alweer, maar welke vogel is dat nu toch?" je voederplaats bezocht? 

Herkenbaar? Wel... er zijn 2 zaken om het leven gemakkelijker te maken, en eigenlijk dé basis om vogels te kijken en te herkennen: een determinatieboekje en een verrekijker. We gaan hier dieper in op handige boekjes. Het is een zoektocht naar het boek(je) dat aan je verwachtingen voldoet. Dik of dun, groot of in zakformaat, beperkt tot een soortbeschrijving of net uitgebreid met tips, ... het aanbod is enorm. 

Vogelkijkers die verder zien dan hun neus lang is en de vogels gaan zoeken buiten hun tuin, tijdens fikse wandelingen in velden, bossen en vanuit vogelkijkhutten, hebben hoogstwaarschijnlijk dé ANWB Vogelgids van Europa op zak, al jarenlang een dierbaar bezit en trouwe toeverlaat van tienduizenden vogelaars. Dit boek geldt als één van de beste vogelgidsen maar is minder geschikt voor beginnende vogelkijkers. Vogelliefhebbers die zich beperken tot eigen tuin zullen ongetwijfeld meer plezier beleven aan andere gidsen of boekjes voorzien van extras. Maar op de ANWB gids kom ik in een volgend bericht zeker nog terug! 

Ben je iemand die samen met de kinderen of kleinkinderen vanachter het glas naar vogels op de voedertafel gluurt? Hou het dan eenvoudig en kies voor een boek waarbij enkel de meest voorkomende vogelsoorten besproken worden (beperkt tot een 30-tal soorten) zoals het dunne boekje 'Tuinvogels in beeld'. Dit is een overzichtelijk boekje met illustraties van typische taferelen in je tuin. Een plezier voor jong en oud. Klik hier voor meer informatie.

Is het voor jezelf, dan biedt 'Tuinvogeltips' van alles een beetje: een uitklapkaart waarop de meest voorkomende tuinvogels staan afgebeeld, tips voor observaties en om je tuin (nog) aantrekkelijker te maken voor vogels. Je kan het boekje bij de Groene Winkel bestellen.

Wil je liever een echte gids met alle vogelsoorten, voorzien van afbeeldingen en bondige beschrijvingen maar zonder bijkomende tips over voederen en tuin, dan zul je snel bijleren met De nieuwe Tirion natuurgids Vogels of de Nieuwe zakgids vogels,  allebei in handig zakformaat.

                 

Mag het wat dikker en heb je toch liever nog wat extraatjes ertussen? Dan is 'Vogels over de vloer' geen slechte keuze. Een vlot leesbaar boek voorzien van fraaie illustraties en staat vol met praktische tips. Meer weten? 

Nieuw in het aanbod en wat zeker niet mag ontbreken in het lijstje is het 'Handboek vogels kijken'. Dit boek zet alles wat met het vogelwereldje te maken heeft, mooi op een rijtje. Zeker een aanrader voor de meer actieve vogelliefhebbers. Het boek werduitgebreid besproken in het allereerste blogbericht Stap voor stap op pad met de vogels.

   

Is het niet evident om je keuze te maken? Neem gerust een kijkje tussen de andere boeken en gidsen in de Groene Winkel of laat hier een berichtje achter. We helpen je graag verder!

  

Nog een prettige week en alvast fijne feestdagen en een fantastisch 2011 gewenst!

Beheerder Groene Winkel

Vogelbescherming Vlaanderen

Vrieskoude rond de tafel...

De sneeuw heeft een dik wit tapijtje gelegd, met een verraderlijke vrieslaag eronder. Verschillende personen - inclusief mezelf - hebben de voorbije dagen meermaals met hun armen staan zwieren in een poging om recht te blijven bij een plotse schuifelpartij. Excuseer mijn woordgebruik.. maar het is verdorie koud!

Ook de vogels hebben een serieuze winterprik gekregen. Degenen die vogels voeren hebben nu ongetwijfeld een tuin vol mussen, vinken, mezen, merels en meer van dat moois. Vogels moeten zoveel meer moeite doen om voedsel op, tussen en onder de sneeuw te vinden terwijl deze vriestemperaturen ontzettend veel energie vreten. Steek onze gevederde vrienden een handje toe. Ze zullen je heel dankbaar zijn en in ruil kan jij genieten van een 'levende' tuin. Een vogelbad plaatsen is overbodig, niet omdat het zo snel dichtvriest maar met dit weer happen de vogels wat sneeuwvlokjes om hun dorst te lessen. Wie meer wil weten over vogels voeren kan de bundel vol tips op onze website hier doorpluizen: Vogels voeren.

Zelfs op kantoor kan je er plezier aan beleven. Hang een vetbol of voedersilo (zie Blog van 8 november 2010)  op een plaats waar jij en je collega's er zicht op hebben. En als het niet vanaf de bureau mogelijk is.. misschien bij een venster waar je regelmatig passeert.. in de buurt van een koffieautomaat ofzo? ;-) 

De kokosnoot op de foto (voor meer informatie Klik hier) is gevuld met een mengeling van vet, pindanoten en zaden... dezer dagen de perfecte Red Bull voor vele tuinvogels. Deze energiebom is makkelijk te bevestigen aan een boompje ofzo.. gewoon een knoopje leggen.

Aan de gevel van het kantoor van Vogelbescherming Vlaanderen hangt een pindablokhouder, gevuld met een pindablok - het ontgaat me even welke smaak er momenteel in zit -. Met enkelen op de bureau hebben we onlangs een paar minuten staan kijken op 2 merels, een mannetje en een vrouwtje, die elk op hun manier wat lekkers kwamen halen. Niet alledaags want merels eten gewoonlijk van voedertafels of de grond. Het vrouwtje bleef ter plaatse fladderen en pikte zo in de lucht wat vet en zaadjes weg. Op een gegeven moment ging ze zelfs even aan de draad hangen om er gulzig op los te pikken. Het mannetje paste een andere tactiek toe en landde op het dak, om zo voorovergebogen wat lekkers te bemachtigen.

Wil je ook zo'n pindablok? Je kan ze Hier bestellen. De blokken zijn beschikbaar in 4 smaken (gewone versie of op smaak gebracht met fruit, insecten of zaden... voor ieder wat wils) en kunnen ook gewoon op de voedertafel of een bankje gelegd worden, al dan niet in stukken.

Ohja, en nog een fijne dag op kantoor!

Beheerder Groene Winkel
Vogelbescherming Vlaanderen

- 2,5 °C.... choco-time

- 2,5 °C, zo koud was het afgelopen weekend. Ik ben nu zelf geen warme chocomelk fan.. maar geef toe dat er niets fijner is om bij deze temperaturen na een stevige wandeling met het hele gezin thuis te komen en een pannetje chocomelk op het vuur te plaatsen. Al bij het opwarmen komt de geur van chocolade tegemoet.. nog een plakje cake snijden of een koekje om in de choco te soppen en lekker met z'n allen rond de tafel. Hmmmm...

In veel gezinnen heeft ieder zijn eigen mok. De meest favoriete mok is niet zelden een gekregen kadootje. Wat denk je van een vogelmok? Gevuld met een lekker pakje cacao of de favoriete pralinekes krijg je een leuke presentatie met een persoonlijke touche. Zoals elke mens zijn eigen karaktertrekken heeft, herkennen velen deze eigenschappen of gedragingen ook bij tuinvogels.

Koolmezen vallen op door hun geelzwart verenkleed. De mannetjes moeten het niet hebben van flauwe versiertrucjes zoals "ken ik je niet ergens van?".. neenee, ze moeten hun zwarte borststreep showen. Hoe dikker de streep, hoe beter het mannetje. Schijnbaar makkelijk maar het is echt wel hard labeur om een goede conditie te kweken én te houden. Dat gaat enkel als ze gezond zijn.. ze kunnen er dus niet om liegen. De pimpelmees is letterlijk kleiner en minder opvallend dan de koolmees, maar moet zeker niet onderdoen voor zijn grotere 'broer'. Pimpelmezen kunnen acrobatentoeren uithalen en ondersteboven  hangen aan de dunste takjes van een boom... takken die onder het iets zwaardere gewicht van koolmezen zouden bezwijken. 

Merels zijn dan weer alom tegenwoordigd. Een goeie maat groter dan mezen en mussen, en als je deze uitbundige zangers niet ziet dan hoor je ze wel rondom je huis. Nog een welbekende tuinvogel is de roodborst. Deze vogelsoort wordt aanzien als één van de meest sociale vogelsoorten naar de mens toe omdat hij zich vaak dicht bij mensen durft wagen. Anderen vinden het net een brutaal vogeltje, getuige zijn solitaire levenswijze en agressie tegenover andere roodborsten.

       

Bekijk het aanbod aan mokken op de online winkel van Vogelbescherming Vlaanderen: Mokken Vogelbescherming Vlaanderen.

Geen vogelfanaat? Er is ook een zoogdierenmok in het aanbod. Laten we dit maar niet te luid zeggen.. maar ken je iemand die regelmatig last heeft van een ochtendhumeur of een beetje prikkelbaar is?
 Ga dan voor de mok met de egel;-)

De temperaturen voor de rest van de week (tot -7 °C) voorspellen veel (verkeers)ellende en weinig goeds. Onze gevederde vrienden kunnen onze hulp nu echt wel goed gebruiken. Dat maakt het onderwerp voor het volgende blogbericht vrij voorspelbaar: voedermateriaal en tips voor tuinvogels.

Beheerder Groene Winkel

Vogelbescherming Vlaanderen

Ik heb een oogje op jou...

Nee, het is niet wat je denkt. De krakelverse vogelkalender 2011 van Vogelbescherming Vlaanderen is net van de drukpersen gerold. Ook dit jaar hebben getalenteerde natuurfotografen prachtige vogelfoto's aangeleverd.. te mooi om in het 'kleinste kamertje' te hangen. Een lust voor het oog en een garantie om dit jaar geen enkele verjaardag te vergeten. Nieuwsgierige vogels kunnen hier klikken. 

De oehoe, de grootste uilensoort, steelt de cover met zijn grote oranje kijkers. En zoals de naam doet vermoeden, is het niet moeilijk te raden welk geluid ie maakt "Oe-hoe woeh-oeh". We gaan een kantoorvergelijking doen. Probeer je eens in te beelden: een lichaam dat bijna tot je bureau komt, een gewicht gelijk aan een - standaardversie wel te verstaan - laptop. En voor de vrouwen onder ons - of vraag het aan een vrouwelijke collega -  spreid je armen en je hebt de spanwijdte van een oehoe, met open vleugels. Klinkt toch als een ontzagwekkende vogel, niet? De oehoe is dan ook de vijand van menig zoogdier en vogel, zelfs van alle andere uilensoorten.


Wrede uil? Niets van waar. Trouwens, ik zie je al denken: "Daar kan je toch niet naast kijken?" Wel, iemand dit wilde dier al eens in belgië in de natuur kunnen waarnemen? Ik alvast niet.. ze zijn snel geteld. Om een lang verhaal kort te maken.. in het verleden kende deze uilensoort een sterke achteruitgang, vooral door toedoen van de mens. Daarbij komt nog dat de oehoe gehecht is aan 'zijn' thuis en een atleet van dergelijk formaat heeft specifieke habitatvereisten met een geschikt jachtgebied en broedgelegenheid. Maar gelukkig is deze uil nog steeds een deel van onze natuur, ook al weten velen dit niet. En voila, daarom vind ik dat hem zijn foto op de cover dik verdiend heeft en zijn oogje op ons mag richten. 


Beheerder Groene Winkel
Vogelbescherming Vlaanderen

Vogels voeren

Bij mij in de tuin kwamen nooit vogels. Ik heb een lelijke, kale stadstuin die ik zo zal moeten verslijten, want van mijn huisbaas mag ik er niets aan veranderen. Enkele huizen verder is een tamelijk wilde tuin, waar denk ik ook gevoederd wordt, dus welke slimme vogel zou dan zo'n kale tuin gaan bezoeken?

Twee jaar geleden heb ik toch eens geprobeerd de vogels te lokken door wat te voederen. Wie niet waagt niet wint, toch? Aan de paal van mijn wasdraad heb ik zo'n pindahuisje opgehangen, waar je een vierkante vetblok in kan stoppen. Na enkele weken begon ik de moed te verliezen, want geen vogel kwam er op af. Ik hoorde en zag de merels en mezen en zelfs putters bij de buren, maar bij mij kwamen ze niet. Maar dan toch, na een tijdje, zag ik opeens snavelsporen in de vetblok. :) En sindsdien kan ik hem toch af en toe vullen. Ik zie de vogels jammer genoeg zelden, omdat het tijdens de voederperiode donker is wanneer ik thuiskom. Maar ik weet dat ze toch ook mijn tuintje een bezoekje brengen, en hun buik daar kunnen vullen, en dat is al wat telt!

Groetjes!
Aline

Zoek de plakker...

Voor het tweede jaar op rij ontwierp Vogelbescherming Vlaanderen samen met natuurtekenares Marjolein Bastin een reeks vogelkaarten. Je kan deze unieke kerstkaarten hier bestellen: Wenskaarten 2011

Het viel mij op dat de boomklever dit jaar zowaar bijna een hoofdrol speelt. Op 2 van de 8 kaarten komt ie namelijk in beeld. Tijd dus voor een meer gedetailleerde beschrijving van deze soort...

  

De Boomklever is een echte acrobaat en kan behendig omlaag en omhoog sjezen langs boomstammen, doordat hij - zijn naam verraadt het al - als het ware tegen de stam kleeft. In de lente maak je veel kans om deze vogelsoort in parken en bossen te horen. Met een best wel agressief gezang laat hij dan maar al te graag horen waar hij én zijn territorium zich bevinden. Afgelopen lente heb ik samen met een groep tijdens een wandeling in een gemengd bos met naald- en loofbomen een spechtenhol waargenomen, waarvan de opening deels met modder en ander materiaal was afgesloten. Een Boomklever vloog er met gemak in en uit... de vogel had dit hol toegeëigend en het spechtenhol 'heringericht', te beginnen met het dichtmetselen van de opening tot een grootte waar geen specht meer door kan. 

Ook in de winter is de Boomklever soms een bazig beestje. Op voedertafels ruimen kleine mezensoorten meer dan eens baan voor de Boomklever. Zelf heb ik nog geen Boomklever waargenomen in mijn tuin, maar vele anderen ongetwijfeld wel. De Boomklever is verzot op insecten en noten, maar zaden kunnen er ook wel in. Woon je in de buurt van een bos of een park of heb je zelf loofbomen in je tuin? Hang dan zeker pindanoten of een insectentraktatie vast aan een boom in een rustig hoekje, niet alleen voor de Boomklever maar ook voor de Grote Bonte Specht.

Als typische bosvogel werd de Boomklever ook genomineerd voor de verkiezing van de vogel van het jaar 2011 bij Vogelbescherming Vlaanderen. Door zijn eigenwijs karaktertje en de unieke manier van voortbewegen heeft de Boomklever in ieder geval mijn stem dit jaar veroverd. Het is de enige vogelsoort bij ons die met zijn kop omlaag, zoals geïllustreerd op het tweede kaartje, langs een stam naar beneden kan en durft kruipen. Zelfs een kat heb ik dit nog nooit zo elegant zien doen - als die hun kop naar omlaag richten miauwen ze en schijnen ze plots hoogtevrees te hebben. Wil je ook je stem uitbrengen op 1 van de 12 genomineerde bosvogels voor de Vogel van het Jaar 2011? Surf dan naar www.vogelvanhetjaar.be.


Beheerder Groene Winkel
Vogelbescherming Vlaanderen

Zwarte piet...

Volgend op de vorige blog over de pluche vogels en de niet-populaire zwarte Merel, kan ik het niet laten om nu een zwarte piet op de voorgrond te schuiven.

Het boek over de Kraai is een heerlijk voorleesboekje, geschikt voor kinderen vanaf 4 jaar. Een kraai wordt buitengesloten omwille van zijn spooky uitstraling, te danken aan zijn zwarte verenkleed en grote gestalte. De vogel bedenkt een manier om zich voor te doen als een ander vogel(tje), maar slaagt niet in zijn opzet... tot hij door een stom toeval plots wel aanvaard wordt. 

Een hilarisch kortverhaal met een wijze les over vooroordelen en het aanvaarden van anderen zoals ze zijn, geïllustreerd met grappige tekeningen. En wat ook mooi meegenomen is: de schrijver maakt komaf met de griezelige reputatie van deze vogelsoort (denk maar aan de vele griezelfilms waar de kraai niet meer weg te denken is).

Beheerder Groene Winkel
Vogelbescherming Vlaanderen

Zie ginds komt de stoomboot...

De kinderen beginnen ongeduldig de dagen af te tellen tot de Sint langskomt om hun schoentje met lekkers en leuks te vullen. We geven graag inspiratie mee voor kleine spruiten vanaf 3 jaar.

Een pluche vogel die op commando - press here - zijn deuntje fluit... schattig toch? En niet onbelangrijk, het is een zacht en mooi gefluit en zeker geen overheersend geluid. Natuurlijk, ooit al een vogel vals horen zingen? Maar oordeel gerust zelf in het filmpje onderaan.

Ik heb eens een kleine testronde gehouden bij enkele kinderen tussen 2 en 4 jaar. Ze houden er duidelijk een andere mening op na. De Merel, nochtans een algemene en populaire tuinvogel bij vele vogelliefhebbers, lieten ze bijna tot het laatst liggen. Is het de pikzwarte kleur die deze merelknuffel genekt heeft? Geen idee, maar de Pimpelmees met haar geelblauwe kleurencombinatie bleek wel de onbetwistbare nummer 1 onder de verleiders.... Ook mevrouw Eend moest trouwens niet onderdoen met haar gekwaak, al denk ik dat het "broodkorstjes gooien aan de parkvijver" hier voor iets tussen zit. En zo kunnen we nog even doorgaan, maar gemakkelijk kiezen zal het nooit zijn uit een rij van 10: Pluche vogels met geluid.

Beheerder Groene Winkel

Vogelbescherming Vlaanderen

Aan tafel...

De winter is nu echt goed begonnen, getuige de vele ingeduffelde mensen met sjaal en handschoenen 's morgens en de verwarming die we thuis afgelopen weekend enkele graden hoger moesten zetten. Ook vogels moeten zich wapenen tegen de kou en  zoeken overdag volop voedsel om de lange, koude winternachten door te komen. In de vorige post, van 5 november, werd een winterverblijf voor mezen besproken. Vandaag zetten we een leuk voeder'bordje' voor deze vogels in de kijker: een nieuwe luxe voedersilo.

Deze silo heeft een extra grote diameter waardoor lekker veel voedsel erin kan en is beschikbaar in 3 maten: small, medium (zie foto) en large. Hoe groter de maat, hoe hoger de silo en hoe meer landingsplaatsen beschikbaar zijn voor de vogels. Het luxueuze zit hem ook in de vorm van deze landingsplaatsen. De vogels landen nl. op een cirkelvormig stoeltje, wat meer evenwicht biedt. Dat is niet alleen aangenamer om te kunnen eten, maar ook makkelijker om de omgeving tussendoor te kunnen afspeuren. Vogels moeten immers altijd op hun hoede zijn voor eventueel gevaar.

Het gebruik van deze voedersilo demonstreren we graag met onderstaand filmpje. De silo gebruikt in dit filmpje small met 2 stoeltjes. Voor meer informatie: Luxe voedersilo small. Het gebruikte voedsel is een mix, speciaal samengesteld voor silo's en bestaat uit o.a. zonnebloempitten, gehakte pinda's en geplette maïs. Je kan het hier bestellen: Voedersilomix.  

Beheerder Groene Winkel

Vogelbescherming Vlaanderen

Ook mezen kennen 'burenruzies'

"Wat komen die nu af met nestkasten?" zie ik je al denken. Ja, het broedseizoen is inderdaad afgelopen en vele tuinvogels hebben zware, maar succesvolle inspanningen geleverd om hun jongen groot te brengen.

Nu worden nestkasten veelal verwijderd, proper gemaakt en de ganse winter opgeborgen om ze vervolgens bij het eerste lentezonnetje weer op te hangen. Maar wist je dat mezen ook in de winter gebruik maken van nestkasten? Mezen zijn standvogels en blijven het hele jaar bij ons. In de winterperiode zoeken ze van 's morgens vroeg volop voedsel om voldoende energie op te bouwen voor de komende nacht. Wanneer onze werkdag erop zit, trekken zij zich terug in hun slaapplaats tot de volgende ochtend en proberen dan opnieuw genoeg voedsel te vinden om de volgende nacht weer goed door te komen... en zo gaat het dag in dag uit tot de winter voorbij is. Een warme, droge slaapplaats tijdens deze koude nachten is dan natuurlijk meer dan welkom. Mezen zijn holenbroeders en nestelen zowat overal, maar maken graag gebruik van de kant-en-klare-huisjes die wij hen aanbieden. Geschikte slaapplaatsen zoals nestkasten zijn dan ook geregeld de inzet van ruziënde mezen.

Wil je mezen een aangenaam winterverblijf aanbieden? Vergeet de nestkast dan na het broedseizoen niet te reinigen. Mezen willen een proper, parasietvrij bedje. Hou rekening met het volgende: kleine soorten zoals Pimpelmezen moeten meestal hun meerdere erkennen in grote soorten zoals Koolmezen. De nestkast op bovenstaande foto heeft een invliegopening met een diameter van 28 mm, ideaal voor Pimpelmees en Zwarte Mees.  De zwaardere Koolmees geraakt hier niet door en heeft dan ook geen belangstelling voor deze huisjes. De nestkast op de foto, geschikt voor kleine mezen, kan je hier bestellen: Nestkast pimpelmees.

Natuurlijk hoef je ook de Koolmees en andere diersoorten niet in de kou te laten staan. Een uitgebreide keuze aan nestkasten kan je hier vinden: Nestkasten.


Beheerder Groene Winkel
Vogelbescherming Vlaanderen

Stap voor stap op pad met de vogels

Met dit boek worden potentiële vogelkijkers ingewijd in het vogelwereldje. Geraak je niet wijs uit de vele soorten vogels die je tuin komen bezoeken of raak je gefrustreerd als er weer een vogelkenner met één oogopslag zelfzeker roept "Oh, kijk daar, een Winterkoning!"? Dat zal snel verleden tijd zijn want in dit doordacht stappenplan neemt de auteur de lezer bij de hand en maakt van een leek een echte kenner. Hij haalt allerlei trucs en weetjes uit de kast... ahja waarom zou je het bijvoorbeeld moeilijk maken als het ook gemakkelijk kan? Een Roodborst heeft een rode borst... Voilà. Niet alleen soortdeterminatie maar ook anatomie, gedrag, habitat, bescherming van vogels en zoveel meer, aangevuld met nuttige achtergrondinformatie, komen aan bod. Alle hoofdstukken zijn rijkelijk voorzien van foto's en illustraties, hier en daar zelfs een quiz, wat resulteert in een zeer toegankelijk boek.

Doorheen het stappenplan evolueert de lezer van een passieve naar een actieve vogelliefhebber. Kortom, een ideaal boek voor wie 'een vogelsafari' wil ondernemen. Voor meer informatie:  Handboek vogels kijken.


Beheerder Groene Winkel
Vogelbescherming Vlaanderen